یلدا را می توان یکی از زیباترین جشن های باستانی ایران زمین دانست جشنی که هرساله در بین اقوام ایرانی به نمادی برای بدرقه پاییز و تاجگذاری زمستان بدل کرد.
در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با جندی از حقایق در مورد این جشن باشکوه باستانی که کمتر کسی در مورد آن می داند شما را آشنا سازیم.
نماد یلدا:
یلدا بیانگر مفهوم روشنایی و نیکی در برابر ظلمت و شر در دین زرتشتی، آیین ایرانی باستان است. یلدا در شعر فارسی بر چیزهای زیادی از جمله جدایی بین عزیزان، تنهایی و انتظار دلالت دارد.
چرا نماد شب یلدا قرمز رنگ است:
این رنگ که به دلیل وجود دو میوه ای که در این جشن از آن استفاده می شود قرمز است. قرمز نمادی از:
است.
بجز ایران کشورهای دیگری نیز هستند که این سنت را جشن میگیرند:
شاید شما تصور کنید که ایران تنها کشوری است که آداب و سنن یلدایی را به جا می آورد اما باید گفت که این یک تصور اشتباه است چرا که کشورهای دیگری چون:
علاوه بر ایران، کشورهای آسیای میانه مانند
و برخی از کشورهای قفقاز مانند:
نیز همین سنت را دارند و هر ساله در این زمان از سال یلدا را جشن می گیرند.
ثبت شب یلدا در فهرست میراث معنوی کشور:
شب یلدا یکی از خاص ترین و زیباترین رسوم کهن ایرانی است از این رو تعجبی ندارد اگر بگوییم این روز در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.
از آنجا که قدمت این جشن به زمان داریوش یکم باز می گردد در سال 1388 به فهرست میراث معنوی کشور اضافه گردیده و ثبت شده است.
مفهوم خاص شب یلدا:
تعابیر بسیاری از این شب خاص همیشه برداشت میشود اما یکی از زیباترین تعابیری که به این شب نسبت داده می شود آن است که سپیدی همیشه به سیاهی شب غلبه می کند و هیچ تاریکی ای پایدار نیست.
از آنجا که این شب بلند ترین شب سال است جشن گرفتن آن نشان از این دارد که هیچ ظلمی پایدار نیست و حتی بلند ترین و تاریک ترین شب ها هم بالاخره پایان یافته و روشنی بدان چیره می شود.
داستان کریسمس بر اساس شب یلدا:
بسیاری از مورخان بر این باورند که حضرت مسیح در شب یلدا متولد شده و دلیل آن که این شب با روزی که مسیحیان بر این باورند که حضرت مسیح در آن به دنیا آمده تنها اختلافات تقویمی و سنتی ادیان بوده است.
از آنجا که همه ما می دانیم که میترائیسم تاثیر زیادی بر باور های رومیان و آیین روم باستان دارد و مسیحیت بسیاری از آیین خود را از رومیان به ارث برده اند بنابراین بسیاری از آداب و فرهنگ ما در این دین به واسطه رومیان باستان وارد شده است.
شب یلدا در افغانستان:
در این شب مردمان در شب یلدا همانند ایرانیان سفره ای از میوه و آجیل میچینند و تاپاسی از شب به رقص و پایکوبی می پردازند.
یلدا در هند (دیوالی)
یک مراسم پنجروزه که با آذین بندی به وسیله چراغها و فانوسهای رنگی در کوچه و خیابانها همراه است. در این مراسم
از آیین شب یلدا محسوب می شود که از خاص ترین رسوم یلدایی در میان کشورهای دیگر است.
یلدا در آذربایجان:
در آذربایجان رسمی با نام عاشیق ها وجود دارد که در شب یلدا اجرا می شود در این شب بسیاری از خنیاگران به ساختن سرود و آواز می پردازند که به آن عاشیق گفته می شود.
توئیجی در ژاپن:
در طولانی ترین شب سال مردم ژاپن برای دور کردن نیروهای اهریمنی و شر از نارنج استفاده می کنند.
یلدا در بولیوی، پرو و اکوادور
اهالی این سرزمینها در طولانیترین شب پاییز، به ارتفاعات بلند رفته و شکلی نمادین از خورشید را ساخته و به نک قله می روند و پس از آن تمثیل خورشید را برداشته و به سنگ می بندند تا به این وسیله حرکت خورشید را سخت تر کنند و در نتیجه روز ها طولانی تر شوند.
یلدا در روسیه
در شب یلدا مردم روسیه به دور یکدیگر جمع می شوند و دعا میکنند و در کنار هم خوراکی هایی نظیر:
را میل میکنند. همچنین در این شب تمام کوچه ها با چراغ ها و ریسه های نوری تزئین می شود.